Kiedy siać lucernę? Przewodnik po uprawie lucerny
Jeśli zastanawiasz się, kiedy najlepiej siać lucernę, to trafiłeś idealnie. Lucerna (Medicago sativa) to nie tylko roślina motylkowata, ale także prawdziwy skarb w świecie upraw. Jest ceniona za swoje właściwości zdrowotne oraz jako doskonała pasza dla zwierząt. Dzięki silnemu systemowi korzeniowemu potrafi skutecznie pozyskiwać składniki odżywcze z gleby. Aby jednak uzyskać wysokie plony i zdrowe rośliny, kluczowe jest przestrzeganie odpowiednich terminów siewu. W tym artykule dowiesz się, kiedy siać lucernę, jakie ma wymagania glebowe oraz jak dobrze przygotować się do uprawy.
Spis treści
Optymalne terminy siewu lucerny
Siew lucerny powinien odbywać się w odpowiednich terminach, aby zapewnić roślinie najlepsze warunki do wzrostu. Jak pewnie wiesz, istnieją dwa główne okresy siewu:
- Wczesnowiosenny siew:
- Najlepszy czas na siew przypada na drugą lub trzecią dekadę kwietnia.
- Gleba powinna mieć wilgotność na poziomie 20-25% oraz temperaturę wynoszącą 8-15°C.
- Wczesny siew sprzyja intensywnemu wzrostowi rośliny i może przynieść plon od 10 do 12 ton suchej masy na hektar w pierwszym roku uprawy.
- Dodatkowo umożliwia lepsze wykorzystanie wiosennych roztopów.
- Letni siew:
- Przeprowadzany w lipcu również może być korzystny, szczególnie przy uprawie na nasiona.
- W tym czasie średnia wilgotność gleby wynosi około 30%, a temperatura powietrza oscyluje wokół 20-25°C.
- Letni siew jest zalecany w regionach o łagodnym klimacie z regularnymi opadami deszczu.
Zastanawiałeś się kiedyś nad tym?
Wymagania glebowe
Lucerna preferuje gleby zasadowe lub obojętne (pH od 6 do 7). Powinny być dobrze spulchnione i bogate w składniki pokarmowe, takie jak azot i fosfor.
Najlepiej plonuje na lekko spulchnionych ziemiach kompleksu pszennego i żytniego dobrego oraz bardzo dobrego. Optymalna zawartość próchnicy powinna wynosić minimum 3%. Gleba musi być również dobrze odchwaszczona. Chwasty konkurują z lucerną o składniki pokarmowe i wodę, co może zmniejszyć wydajność nawet o 30%. Ważna jest także głębokość warstwy ornej. System korzeniowy lucerny dorasta nawet do kilku metrów.
Przygotowanie do siewu
Przed siewem lucerny wykonaj staranne zabiegi agrotechniczne:
- Odchwaszczanie: Usunięcie chwastów mechanicznie lub biologicznie to kluczowy krok przed wysianiem nasion. Zastosuj metody takie jak płytkie orki czy mulczowanie.
- Włókowanie i wałowanie: Te zabiegi wyrównują pole oraz ograniczają parowanie wilgoci z gleby. Dobrze przygotowane stanowisko sprzyja równomiernym wschodom i zdrowemu wzrostowi roślin.

Kiedy siać lucernę?
Czysty siew
Siew lucerny powinien być „czysty”. Oznacza to unikanie mieszania nasion z innymi rodzajami roślin ochronnych podczas sowienia. Taki sposób zapewnia lepsze warunki dla wzrostu lucerny oraz minimalizuje ryzyko chorób, takich jak mączniak prawdziwy czy fuzarioza korzeniowa.
Badania pokazują różnice rzędu kilku ton suchej masy między czystym a mieszanym wysiewem. Jeśli planujesz mieszany wysiew ze zbożami, najpierw wysiej zboża (np. pszenicę), a następnie nasiona lucerny po około dwóch tygodniach.
Nawożenie
Lucerna pozyskuje większość składników pokarmowych dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi żyjącymi na jej korzeniach. Jednak często wymaga dodatkowego nawożenia dla osiągnięcia optymalnych wyników produkcyjnych.
Zaleca się wapnowanie (do pH około 6-7) oraz nawożenie fosforem (około 60 kg/ha) i potasem (około 80 kg/ha). Unikaj nawozów o wysokiej zawartości azotu – ten pierwiastek pochodzi głównie ze wspomnianych bakterii brodawkowych.
Regulację odczynu gleby przeprowadź jesienią przed planowanym sezonem wegetacyjnym, aby poprawić dostępność składników pokarmowych już na początku wegetacji.
Korzyści z uprawy lucerny
Uprawa lucerny przynosi wiele korzyści zarówno dla gleby, jak i hodowli zwierząt gospodarskich:
- Użyźnianie gleb poprzez zwiększenie struktury organicznej.
- Zmniejszenie ilości chwastów konkurencyjnych wobec innych kultur rolno-spożywczych.
- Pasza pozyskiwana z lucerny charakteryzuje się wysoką zawartością białka (średnio około 18-22%), beta-karotenu oraz wielu mikroelementów niezbędnych dla zdrowia zwierząt gospodarskich.
- Lucerna poprawia strukturę gleby poprzez zwiększenie zdolności zatrzymywania wilgoci nawet o ponad 40%.
Dzięki tym właściwościom staje się niezwykle wartościową paszą dla bydła mlecznego czy owiec.
Mieszanka odmian lucerny
Zastosowanie mieszanki odmianowej takiej jak Top Duo Alfa składającej się z dwóch odmian: Mezzo i Andantino pozwala maksymalizować plonowanie dzięki różnorodności genetycznej tych odmian. Charakteryzują się one dużą odpornością na choroby oraz doskonałą zimotrwałością przy temperaturach dochodzących do -15°C bez uszkodzeń tkanek komórkowych.
Zastosowanie dwóch odmian umożliwia lepsze dostosowanie plantacji do zmieniających się warunków pogodowych przez cały okres wegetacji. Przekłada się to bezpośrednio na stabilniejsze wyniki produkcyjne osiągające średnio od 10 do nawet ponad 14 ton suchej masy na hektar przy optymalnych warunkach uprawowych.